Familie- en organisatieopstellingen

De onderstroom die niemand ziet, bepaalt de richting op elk gebied.‘ Stef Bos

De onderstroom zichtbaar maken
Onbewuste emoties, behoeften, verlangens, trauma’s en overtuigingen van onszelf én van anderen bepalen mede onze richting, ons gedrag en onze vitaliteit. Deze onzichtbare krachtenvelden worden ook wel de onderstroom genoemd. ‘Iets’ dat zorgt voor een positief gevoel en beweging of juist voor stremming, frictie, conflicten, pijn, fysieke of geestelijke klachten en andere uitdagingen. Een opstelling, bijvoorbeeld een familie-, ziekte- of organisatie-opstelling, maakt de onderstroom zichtbaar en voelbaar. Zo ontstaat de kans om anders met een situatie om te gaan.

Systemisch coachen
Het begeleiden van dit soort sessies wordt ook wel systemisch coachen genoemd, omdat het mogelijk is om een heel systeem, met de bewegingen daarbinnen en buiten, in beeld te brengen. Je gezin van herkomst met je voorouders is bijvoorbeeld een systeem. Of een bedrijf, met alle medewerkers, afdelingen, geldstromen, concurrenten en klanten. Maar ook jij als mens, met de fysieke, sociale, psychische en spirituele kanten van je leven.

Manieren om een systeem in beeld te brengen
Je kunt een systeem op meerdere manieren in beeld brengen. Bijvoorbeeld:
– via systemische vragen die feiten helder maken
– door het plaatsen van poppetjes of andere voorwerpen op een tafel
– door plaats te nemen op een stoel, stuk papier of vloeranker (placemat) die ergens voor staan
– via een groepsbijeenkomst waar andere deelnemers de plek innemen van iets of iemand.
Het neerzetten van personen, voorwerpen, emoties, delen van zichzelf of andere elementen op een passende plaats heet met een ander woord opstellen. Daarom noemt men deze werkwijze ook wel een opstelling.

Hoe het werkt
Bij een opstelling stelt de begeleider vragen aan de cliënt, zodat het systeem en de hulpvraag helder worden. Vervolgens wordt er een ruimte gekozen (het zogenaamde veld) waarop de verschillende personen, dingen of gevoelens door de cliënt worden neergezet op een specifieke plaats en met een bepaalde kijkrichting. De begeleider en de cliënt gaan invoelen ‘wat er is’, wat de onderstroom vertelt, op dat moment op die plaats.

Confronterend en helend
Je kunt inzichten krijgen die confronterend zijn, zoals onbewust verdriet, angst, stress of verstoorde verhoudingen. Dat is tegelijk prettig, wat door deze inzichten bewust te ervaren kun je er iets mee. Naast je belemmeringen kunnen we ‘iets wat helend is’ opstellen. Daardoor zie en ervaar jij hoe je verder kan en wat je nodig hebt.

Voorbeelden
Mijn cliënten zijn steeds weer onder de indruk van de impact van een opstelling. Een paar voorbeelden. Het gevoel steeds te moeten voldoen aan verwachtingen, dat bleek overgenomen van een oma. Een al jaren bestaande onverklaarbare buikpijn, die met een stil gedragen angst voor een ouder te maken had. Een constant ervaren leegte als gevolg van een abortus waarvan iemand zoveel spijt had dat zij niet op aarde wilde zijn. Spreekangst door een onverwerkt pijnlijk moment uit de jeugd. Een dieet dat maar niet slaagde door onderliggende sociale en spirituele honger. Een goed uitgedacht businessplan dat stokte, omdat medewerkers een koerswijziging onbewust als verraad zagen naar de onlangs overleden CEO. Een tumor die groeide door verdriet en kleiner werd door liefde en plezier.

Ik begeleid jou ook graag naar nieuwe inzichten, rust, heling en bij positief veranderen.