Liefdevolle zelfzorg

“Wil jij mij nog een belangrijke vraag stellen?” vroeg de vijftiger mij vlak voor haar overlijden. Zonder mijn antwoord af te wachten zei ze: “Ik wel aan jou. Zorg jij goed voor jezelf?”. “Het lukt me steeds beter.” zei ik, “Is het u gelukt?” Daar wilde ze het graag over hebben. De tumoren staken op verschillende plekken uit haar lichaam. Ze had vreselijke pijn, maar ze weigerde elke vorm van medicatie. “Mijn jeugd was liefdeloos,” zei ze “en ik heb mezelf ook weinig liefde kunnen geven.”. In haar laatste dagen mocht ik mijn hand op enkele pijnlijke plekken leggen. Als alternatief.

Liefdevol naar jezelf kijken en jezelf volledig kunnen omarmen is één van de moeilijkste dingen in het leven. Tegelijk is het waarschijnlijk het belangrijkste ingrediënt voor innerlijke rust en voor onvoorwaardelijke, hechte relaties. Aan elk levensverhaal zitten rauwe randjes, kartels en butsen. Soms al jong opgedaan. Als je kan leren om zelf je hand op jouw pijnlijke plekken te leggen kan heling van binnenuit ontstaan. Hieronder lees je hoe liefdevolle zelfzorg een rol speelt in alle vier je bestaansdimensies, krijg je praktische tips voor zelfhulp en deel ik mijn Victor Mids momentje met betrekking tot dit thema.

Balans in al je bestaansdimensies

Goed contact met je lichaam is een basisvoorwaarde voor welzijn. Kleine en grote trauma’s kunnen dit contact verstoren, met als gevolg dat we in ons hoofd gaan leven of op andere manieren het contact verliezen met delen van ons lijf. Daar waar het niet stroomt kunnen lichamelijke klachten ontstaan die verbonden zijn met psychische uitdagingen. Liefdevol naar je lichaam leren luisteren is daarom van belang. Aanwezig (kunnen) zijn in alle delen van je lijf. Je lichaam vertelt je vervolgens precies welke leefstijl jouw welzijn dient. We hebben het dan over de fysieke dimensie.

De psychische dimensie gaat over de verbinding met je binnenwereld. Jezelf goed kenen en met compassie naar je gedrag, gedachten, gevoelens en overtuigingen kijken draagt bij aan innerlijke rust en zelfverwerkelijking: vanuit blijdschap doen waarvoor je op aarde bent. Zelfkennis krijg je onder meer door je verlangens en behoeften op het spoor te komen en door jouw reactie op hoogte- en dieptepunten van je levenspad te onderzoeken. Het onderkennen van levenslessen draagt bij aan het zien van rode draden in je leven en aan persoonlijke groei. Vraagstukken uit de spirituele dimensie gaan bijvoorbeeld over jouw plaats en betekenis in het grotere geheel, over dat wat jou inspireert om het goede te doen en over het ervaren van iets dat je overstijgt. Je verbinden met je zingevingsbronnen geeft nieuwe levensenergie, ruimte en richting.

Erbij horen, succes hebben en iets betekenen voor anderen zijn voorbeelden van elementen uit de sociale dimensie. Als je helder voor ogen hebt wie je zelf bent en wat jou inspireert, kun je makkelijker je houding tot anderen bepalen en tot bloei komen in je relaties en werk. Lukt het jou om je gedachten, gevoelens en overtuigingen te onderscheiden van anderen en je grenzen te bewaren? In liefdevolle relaties is er sprake van verbinding, ordening en balans tussen geven en nemen.

Herverbinding

Liefdevolle zelfzorg is voor iedereen belangrijk. De succesvolle arts dr. Hans Schilder, voormalig onderzoeker voor het Helen Dowling Instituut, ontdekte bovendien dat goed ‘in je lijf’ zitten en het ervaren van autonomie, zingeving en sociale steun bijdragen aan herstel van ernstige ziekte. Je herkent hierin precies de vier bovengenoemde dimensies. In zijn boek Herverbinding geeft Schilder vele aansprekende praktijkvoorbeelden van de relatie tussen de psychische, transpersoonlijke en religieuze dimensie en kanker. Met zijn werk bracht hij inmiddels vele patiënten succesvol in contact met hun innerlijke kracht.

Drie tips

Staat ziekte wat verder van je bed omdat je fit bent of weet je niet hoe je hiermee zelf aan de slag kan gaan? Hier volgen drie tips waar iedereen iets aan heeft. Een goede start voor het vermeerderen van liefde in je leven en het herstellen van de verbinding met jezelf is het doen van ademhalingsoefeningen. Door je adem te volgen en deze in alle delen van je lijf te brengen herstel je het contact met je lijf. Via aandachtsoefeningen kun je leren je bewust aanwezig te zijn in het moment en bewust met iets bezig te zijn. Dat betekent simpelweg als je eet, ben je met je gedachten bij je voeding, als je je sleutels opbergt ben je volledig met je aandacht bij je sleutels. Ook het ervaren en uitspreken van dankbaarheid is een krachtige ‘herverbinder’. Je zal merken dat als je dit een tijdje doet, je leven meer in stroming komt. Heb je behoefte aan begeleide transformatie, dan kunnen verdiepende gesprekken, geleide meditatie en systeemopstellingen je verder helpen.  

Liefde en verbinding in je leven herkennen

Liefde en verbinding zie ik als de meest helende bronnen voor innerlijke rust en een betekenisvol leven. Laat ze op allerlei manieren onderdeel uitmaken van je leven. Dan dringen we niet alleen eenzaamheid, depressie, burn-out en zingevingscrises terug, maar zal de wereld ook meer vreugde kennen. Onbewust was ik ook voor mijn life-switch al met deze thema’s bezig. Alsof Victor Mids zelf me zojuist te grazen had genomen, bedacht ik met een schok de betekenis van de namen van enkele dierbaren: dochter van Fried (vrede) en Irene (godin van de vrede), getrouwd met Rein, dochters Iris (regenboog, verbinding tussen hemel en aarde) en Rosa (bloem van de liefde). Zulke duidelijke reminders zullen wel alleen voor heel hardleerse mensen bedoeld zijn 😉 Welke plek hebben liefde en verbinding in jouw leven?

Verder lezen? Het boek Leven vanuit Liefde van emeritus hoogleraar psychologie dr. Mia Leijssen staat uitgebreid stil bij liefdevolle zelfzorg. Het boek Herverbinding van dr. Hans Schilder is voor mij een grote inspiratiebron.