De onderstroom ervaren
Uitleg over systemisch coachen, familie-opstellingen, ziekte-opstellingen en organisatie-opstellingen
Het onbewuste bewust maken
‘De onderstroom die niemand ziet, bepaalt de richting op elk gebied.‘ zingt Stef Bos. Wat we bewust meemaken is maar het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. Onder de oppervlakte bepalen onbewuste emoties, behoeften, verlangens, trauma’s en overtuigingen van onszelf én van anderen mede onze richting en vitaliteit. Deze onzichtbare krachtenvelden worden ook wel de onderstroom genoemd. ‘Iets’ dat zorgt voor een positief gevoel of voor stremming, beweging, frictie, conflicten, pijn, fysieke of geestelijke klachten en andere uitdagingen. Een opstelling, bijvoorbeeld een familie-, ziekte- of organisatie-opstelling, is een coachingsvorm die de onderstroom zichtbaar en voelbaar maakt. Doordat onbewuste stukken bewust worden ontstaat de kans om anders met een situatie om te gaan.
Wat is een systeem
Het begeleiden van dit soort sessies wordt ook wel systemisch coachen genoemd, omdat het mogelijk is om een heel systeem, met bewegingen daarbinnen en buiten, in beeld te brengen. Je gezin van herkomst met je voorouders is bijvoorbeeld een systeem. Of een bedrijf, met alle medewerkers, afdelingen, geldstromen, concurrenten en klanten. Maar ook jij als mens, met de fysieke, sociale, psychische en spirituele kanten van je leven.
Een systeem in beeld brengen
Je kunt een systeem op meerdere manieren in beeld brengen. Bijvoorbeeld:
– via systemische vragen die je bij je ervaring en gevoel brengen en die feiten helder maken
– door het plaatsen van poppetjes of andere voorwerpen op een tafel
– door plaats te nemen op een stoel, stuk papier of vloeranker (placemat) die ergens voor staan
– via een groepsbijeenkomst waar andere deelnemers tijdelijk de plek innemen van iets of iemand uit jouw omgeving.
Het neerzetten van personen, voorwerpen, emoties, delen van zichzelf of andere elementen op een passende plaats heet met een ander woord opstellen. Daarom noemt men deze werkwijze ook wel een opstelling.
Hoe het werkt
Bij een opstelling brengt de begeleider vragenderwijs het systeem en de hulpvraag in beeld. Zo wordt duidelijk wie of wat je gaat opstellen. De begeleider begeleidt de opstelling vervolgens zo dat het systeem, de situatie met de verschillende onderdelen (het zogenaamde veld), de ruimte krijgt om zich te ontvouwen. Een opstelling is geen toneelspel. De begeleider, jij en eventuele andere deelnemers gaan invoelen ‘wat er is’ op dat moment op die plaats en welke helende beweging er gemaakt mag worden. Het is belangrijk om van denken naar voelen te komen. Door in te voelen ontdek je de onderstroom onder de oppervlakte. Het is voor iedereen mogelijk om daar te komen.
Confronterend en helend
De inzichten die je krijgt kunnen confronterend zijn. Onbewust verdriet, angst of stress worden in een opstelling bijvoorbeeld voelbaar. Gelukkig maar, want dan kun je er iets mee. Het grote voordeel van systemisch coachen is namelijk dat deze ruimte bieden voor verandering. Door naast je hindernis ook een oplossing op te stellen of een helende interventie te doen, zie en ervaar jij hoe je verder kan. Systemisch coachen en opstellingenwerk is daardoor enorm waardevol voor persoonlijke transformatie, heling en voor duurzame veranderingen in organisaties.
Wat ik voor je kan betekenen
Ik vind systemisch coachen een fantastische werkvorm. Zowel als therapeutisch behandeling, als methode voor persoonlijke ontwikkeling en voor diepgaand inzicht in de dynamiek tussen mensen en middelen binnen en buiten organisaties. Ik kan onder meer een opstelling voor je verzorgen met poppetjes, stenen en andere attributen (een tafelopstelling) en met vloerankers (placemats die je op de grond legt). Daarbij gaan jij en ik invoelen in welke situatie jij je bevindt, wie of wat er allemaal meespeelt en hoe je verder kunt.
Voorbeelden
Mijn cliënten zijn steeds weer onder de indruk van de impact van een opstelling. Een paar voorbeelden. Het gevoel steeds te moeten voldoen aan verwachtingen, dat bleek overgenomen van een oma. Een al jaren bestaande onverklaarbare buikpijn, die met een stil gedragen angst voor een ouder te maken had. Een constant ervaren leegte als gevolg van een abortus waarvan iemand zoveel spijt had dat zij niet op aarde wilde zijn. Spreekangst door een onverwerkt pijnlijk moment uit de jeugd. Een dieet dat maar niet slaagde door onderliggende sociale en spirituele honger. Een goed uitgedacht businessplan dat stokte, omdat medewerkers een koerswijziging onbewust als verraad zagen naar de onlangs overleden CEO. Een tumor die groeide door verdriet en kleiner werd door liefde en plezier.
Ik begeleid jou ook graag naar nieuwe inzichten, rust, heling en bij positief veranderen.